ျမန္မာနုိင္ငံ၏ အနွစ္သာရ (၁)

ဒီတေခါက္မွာေတာ့ ကြ်န္မတုိ႕ အမိျမန္မာနုိင္ငံေတာ္ၾကီးရဲ႕ သမုိင္းေၾကာင္းကို ျပန္လွန္ပါရေစ။

၁၈၈၅ ခုနွစ္မွာ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ျမန္မာနုိင္ငံေတာ္ဟာ ျဗိတိသွ်ေတြလက္ေအာက္ကို က်ေရာက္ခဲ့ရတယ္ ဆုိတာ ကြ်န္မတို႕အားလံုး သိျပီးသားကိစၥပါ။ အဲဒီ့ေနာက္မွာ ကြ်န္မတုိ႕ရဲ႕ ဘုိးဘြားမိဘေတြဟာ ျဗိတိသွ်ေတြကို ရရာ လက္နက္ကို ဆြဲကိုင္ျပီး ေတာ္လွန္ခဲ့ၾကတာလဲ ကြ်န္မတို႕ သိရွိျပီးသားပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္မတို႕ ေမ့ေလ်ာ့ ေနခဲ့တာေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနခဲ့တယ္။ ပထမဆံုး ကြ်န္မတုိ႕ ထီးနဲ႕ နန္းနဲ႕ ေနခဲ့ရတာနဲ႕ ကိုလုိနီ လက္ေအာက္ ဘာေတြ ကြာျခားသလဲ ကြ်န္မဉာဏ္မွီသေလာက္ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။

ကုိယ့္ထီးကိုယ့္နန္းနဲ႕ ေနခဲ့ရတဲ့အခ်ိန္ဟာ တမ်ိဳးသားလံုး တန္ဖုိးထား အျမတ္တနုိး ေလးစားရာ အရာေတြဟာ ကိုယ့္ထီးကိုယ့္နန္း ကိုယ့္ဘုရင္မင္းျမတ္ရဲက ေစာင့္ေရွာက္မႈကို ခံၾကရပါတယ္။ ကုိလိုနီနယ္ခ်ဲ႕မ်ားကေတာ့ ျမန္မာနုိင္ငံကို လာေရာက္သိမ္းပုိက္တယ္။ သယံဇာတေတြကို ဝါးျမိဳတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာနုိင္ငံရဲ႕ တန္ဖုိးထား မႈေတြကို တန္ဖိုးမဲ့ေစဖုိ႕ အမ်ိဳးမ်ိဳး ၾကိဳးစားရင္း ၄င္းတို႕ တန္ဖုိးထားတဲ့အရာကိုသာ စြယ္စံုနည္းလမ္းမ်ား သံုးျပီး ျမန္မာနုိင္ငံတြင္းကို ဝင္ေရာက္ေစခဲ့ပါတယ္။

ကြ်န္မတို႕ ထီးနဲ႕ နန္းနဲ႕ ေနခဲ့ရတဲ့ အခ်ိန္ကာလတုန္းက တန္ဖုိးအျမင့္ခဲ့ဆံုးနဲ႕ တန္ဖုိုးအထားဆံုး ခံခဲ့ရတာဟာ သာသနာေတာ္ပါ။ အဲဒီ့ေနာက္မွာေတာ့ ကြ်န္မတုိ႕ရဲ႕ ရိုးရာဓေလ့နဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈေတြပါ။ ကြ်န္မတုိ႕ အမိေျမ အတြင္းမွာ တုိင္းရင္းသားေတြလဲ ေနထုိင္ၾကတဲ့ နည္းတူ.... ကုိးကြယ္ရာဘာသာတရားေတြ၊ ရိုးရာဓေလ့ေတြ ရွိခဲ့ ၾကပါတယ္။ ကြ်န္မေလ့လာသိရွိခဲ့ရသေလာက္ ကြ်န္မတုိ႕ရဲ႕ ဘုရင္ေတြဟာ နယ္ေျမေတြ တိုက္ယူရာမွာေတာင္ ၄င္းေဒသေတြရဲ႕ ဘာသာတရားအေပၚမွာ ေလးစားသမႈ ရွိခဲ့တာပါ။ ဥပမာ အားျဖင့္ အေနာ္ရထာမင္းၾကီးရဲ႕ သာသနာျပဳမွတ္တမ္းကို ျပန္ၾကည့္ရေအာင္ပါ။ အေနာ္ရထာမင္းတရားၾကီးဟာ သုဝဏၰဘူမိ သထံုျပည္ကုိ တိုက္ခိုက္ခဲ့တာေတာင္ ပိဋကတ္ေတာ္ေတြကို တန္ဖုိးထားျပီး ပင့္ေဆာင္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ မိမိ တုိင္းျပည္မွာ ကိုးကြယ္ေနတဲ့ဘာသာ (ဒိဌိဝါဒီ အရည္းၾကီးမ်ား) ဟာ စစ္မွန္တဲ့ ဘာသာတရားမဟုတ္တာကို သိရွိခဲ့တဲ့ အေလ်ာက္ မင္းတရားၾကီးဟာ ပုဂံျပည္မွာ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ထြန္းကားျပန္႕ပြားေရးအတြက္ စြမ္းစြမ္းတမံ ထမ္း ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီမွာ တခု ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခ်င္တာကေတာ့ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ျမန္မာနုိင္ငံတြင္းမွာ ထြန္းကားခဲ့ တာဟာ အေနာ္ရထာမင္းၾကီး လက္ထက္ေတာ္မွာမွ မဟုတ္ပါဘူး။

ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ျမတ္ၾကီး၊ က်ိဳက္ထီးရိုးဆံေတာ္ရွင္၊ မဟာမုနိရုပ္ရွင္ေတာ္ျမတ္အပါအဝင္ ညီေတာ္မုနိမ်ား ျဖစ္တဲ့ ရွင္ေက်ာ္မုနိ၊ ေရႊဘံုသာမုနိ၊ မာန္ေအာင္ျမင္ မုနိ၊ ေရႊစက္ေတာ္လုိ႕ ေခၚၾကတဲ့ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ ေျခေတာ္ရာ၊ မေကြးေက်ာင္းေတာ္ရာ၊ အေသာကမင္းၾကီး တည္ထားခဲ့တဲ့ ေကာင္းမႈေတာ္ေတြ စတာေတြဟာ အေနာ္ရထာမင္းတရားၾကီးမတုိင္မီတည္းက ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ထြန္းကားခဲ့တယ္ဆုိတဲ့ သက္ေသသာဓကေတြပါ။ အဲဒီ့ သာသနာေတာ္ ထြန္းကားခဲ့ျပီးကာမွ အထက္ျမန္မာျပည္တဝွမ္းမွာ ဘာေၾကာင့္ အရည္းၾကီးဝါဒေတြ ထြန္းကားခဲ့ရတာလဲ။

အထက္ျမန္မာျပည္တဝွမ္းကို ၾကည့္ရင္ ပ်ဴေခတ္ရဲ႕ နုိင္ငံျခားဆက္ဆံေရးကို ေလ့လာရရွိမိသေလာက္ တရုတ္နဲ႕ အဆက္အဆံ မ်ားခဲ့ပါတယ္။ အိႏၵိယနဲ႕ လဲ ဆက္ဆံမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႕ သမုိင္းပညာရွင္မ်ားက ယူဆထားၾက ပါတယ္။ အဲဒီ့အခ်ိန္ေတြမွာ ပ်ဴနုိင္ငံတခ်ိဳ႕ ဟာ ဟိႏၵဴဘာသာကို ကိုးကြယ္ခဲ့တဲ့ သက္ေသမ်ားလဲ ရွိပါတယ္။ တရုတ္ကေန မဟာယန ယံုၾကည္မႈေတြ ဝင္ေရာက္ခဲ့တာ၊အိႏၵိယနုိင္ငံရဲ႕ အဓိက ကိုးကြယ္မႈ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဟိႏၵဴဘာသာေရာက္ရွိလာမႈေတြဟာ နုိင္ငံျခား ဆက္ဆံေရး ကို အေျခတည္ျပီး ဝင္ေရာက္ခဲ့ၾကတာလို႕ သံသယ ျဖစ္စရာမရွိပါဘူး။ ထုိမွတဆင့္ မဟာယနကို အေျခခံျပီး အရည္းၾကီးဝါဒ ေပၚေပါက္လာတယ္လို႕ ယူဆရပါ တယ္။ (အရည္းၾကီးဝါဒ ေပၚေပါက္လာပံုကို ပိုမုိတိက်စြာျဖင့္ ပို႕စ္တပုဒ္အသြင္ ေရးသားနုိင္ဖုိ႕ကြ်န္မတုိ႕ အဖြဲ႕သားမ်ားထဲမွ သမုိင္းေလ့လာသူ ေမာင္ေနသူရိန္က သမုိင္းပညာရွင္မ်ား ေရးသားထားျပီးတဲ့ အခ်က္အလက္မ်ားကို စုစည္းေနပါတယ္။) တျပိဳင္နက္တည္းမွာပဲ ေအာက္ျမန္မာျပည္ျဖစ္တဲ့ သေရေခတၱရာ၊ သုဝဏၰဘူမိတို႕မွာ အေသာကမင္းၾကီးလက္ထက္ေတာ္ကေန က်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ ဗုဒၶသာသနာ အေမြအနွစ္ေတြနဲ႕ သီဟိုဠ္နိုင္ငံရဲ႕ ဆက္ဆံခဲ့မႈေတြကေန ေထရဝါဒသာသနာေတာ္ ထြန္းကားျပန္႕ပြားခဲ့တဲ့ အခ်ိန္အခါ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာ တခ်က္ highlight လုပ္ခ်င္တာေလး ရွိပါတယ္။ နုိင္ငံျခားဆက္ဆံေရးပါ။ ဒါကို highlight ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို (၂)မွာ ေဖာ္ျပပါမယ္။


ဒါေၾကာင့္ ေထရဝါဒ ဗုဒၶသာသနာဟာ အေနာ္ရထာမင္းတရားၾကီးလက္ထက္ေတာ္မွာမွ ေပၚေပါက္ခဲ့တာ မဟုတ္ သလို ပထမျမန္မာနုိင္ငံေတာ္ စတင္မေပၚေပါက္မွီတည္းကရွိခဲ့တဲ့ သာသနာေတာ္ ျဖစ္ေနတာမို႕ ေထရဝါဒ ဗုဒၶသာသနာဟာ ျမန္မာနုိင္ငံရဲ႕ အသည္းႏွလံုးလုိ႕ ေခၚထုိက္ေၾကာင္း ပထမဆံုး တင္ျပေရးသားအပ္ပါတယ္။


(တပတ္လွ်င္ တပိုင္း တင္ျပနုိင္ရန္ ၾကိဳးစားပါမည္။ ျမန္မာနုိင္ငံသား မ်ိဳးခ်စ္သူအားလံုးကို ဤပို႕စ္ေလးအား ဖတ္ရႈေစခ်င္သလို ကြ်န္မလဲ မအားလပ္တဲ့အခ်ိန္ေတြကေန ဒီပို႕စ္ေလးအတြက္ အခ်က္အလက္မ်ား စုစည္းျခင္း နဲ႕ ေရးသားျခင္းတုိ႕ကို ျပဳလုပ္မည့္အေၾကာင္း ကတိေပးေျပာၾကားပါတယ္။)

ေစာနန္းမြန္